โทะกุงะวะ อิเอะฮะรุ (
ญี่ปุ่น: 徳川 家治
โรมาจิ:
Tokugawa Ieharu,
22 พฤษภาคม ค.ศ. 1737 -
17 กันยายน ค.ศ. 1786) เป็น
โชกุน คนที่ 10 แห่ง
ตระกูลโทะกุงะวะ (ช่วงสมัย:
3 พฤษภาคม ค.ศ. 1760 ถึง
17 กันยายน ค.ศ. 1786) เป็นบุตรชายคนโตของโชกุน
โทะกุงะวะ อิเอะชิเงะ และนางชิชิน-อิน (Shishin-in, 至心院) โชกุนอิเอะชิงะผู้เป็นบิดาได้สละตำแหน่งโชกุนให้แก่อิเอะฮะรุในค.ศ. 1760 และถึงแก่อสัญกรรมในปีต่อมา ค.ศ. 1761ในสมัยของโชกุนอิเอะฮะรุ อำนาจการปกครองส่วนใหญ่ตกอยู่ที่
ทะนุมะ โอะกิสึงุ (Tanuma Okitsugu, 田沼意次) และเรียกว่า สมัยของทะนุมะ (Tanuma-jidai, 田沼時代) ทะนุมะได้ทำการปฏิรูปเศรษฐกิจของญี่ปุ่น แต่ได้ชื่อว่าเป็นขุนนางที่ทุจริตฉ้อฉลและชั่วร้ายที่สุดใน
สมัยเอโดะ ใครก็ตามที่ต้องการตำแหน่งสูงส่งในบะกุฟุจำเป็นที่จะต้องติดสินบนทะนุมะ โอะกิสึงุในสมัยของโชกุนอิเอะฮะรุเกิดภัยพิบัติขึ้นถึงสองครั้งในญี่ปุ่น ได้แก่ ไฟไหม้ครั้งใหญ่ปีเมวะ (Meiwa-no-daika, 明和の大火) ใน ค.ศ. 1772 และทุพภิกขภัยปีเท็นเม (Tenmei-no-daikikin, 天明の大飢饉) ใน ค.ศ. 1782 ถึง 1787
[1] ในสมัยของโชกุนอิเอะฮะรุ หัวหน้าสถานีการค้า (Opperhoofd) ของฮอลันดาที่เกาะเดะจิมะชื่อว่า
ไอแซค ทิตซิงฮ์ (Isaac Titsingh) ได้เข้าพบโชกุนอิเอะฮะรุ เป็นสมัยที่
รังงะกุ (Rangaku, 蘭学) หรือศิลปวิทยาการตะวันตกนั้นเจริญรุ่งเรืองมากในญี่ปุ่นโทะกุงะวะ อิเอะโมะโตะ (Tokugawa Iemoto, 徳川家基) บุตรชายเพียงคนเดียวของโชกุนอิเอะฮะรุ ได้เสียชีวิตลงในค.ศ. 1779 ด้วยอายุสิบแปดปี ใน ค.ศ. 1781 บะกุฟุได้เลือก
โทะกุงะวะ อิเอะนะริ (Tokugawa Ienari, 徳川家斉) จากตระกูลโทะกุงะวะสาขาฮิโตะสึบะชิ (Hitotsubashi-Tokugawa-ke, 一橋徳川家) มาเป็นบุตรบุญธรรมและทายาทของโชกุนอิเอะฮะรุ โชกุนอิเอะฮะรุถึงแก่อสัญกรรมใน ค.ศ. 1786